การปลูกสร้างอาคารริมเขตทางหลวง

การปลูกสร้างอาคารริมเขตทางหลวงบางเส้นทาง โดยอาศัยอำนาจพระราชบัญญัติทางหลวง พ.ศ. 2535 ประกาศในหนังสือราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 109 ตอนที่ 52 ลงวันที่ 18 เมษายน 2535 ตามมาตรา 49 ดังนี้
มาตรา 49 เมื่อมีความจำเป็นจะต้องคอบคุมทางเข้าออกทางหลวง เพื่อการจราจรบนทางหลวงเป็นไปโดยรวดเร็วสะดวก หรือเพื่อความปลอดภัยในการจราจรบนทางหลวง

ห้ามมิให้ผู้ใดดำเนินการอย่างใดอย่างหนึ่งในที่ดินริมเขตทางหลวงทั้งสายหรือบางส่วน ดังต่อไปนี้

1. สร้างหรือดัดแปลงต่อเติมอาคารตามประเภท ชนิด หรือลักษณะที่กำหนดในกฏกระทรวง สถานีบริการน้ำมัน สถานีบริการก๊าซ สถานีบริการล้างหรือตรวจสภาพรถหรือติดตั้งป้ายโฆษณา ภายในระยะไม่เกิน 15 เมตร จากเขตทางหลวง
2. สร้างศูนย์การค้า สนามกีฬา สนามแข่งขัน โรงมหรสพ สถานพยาบาล สถานศึกษา หรือจัดให้มีตลาด ตลาดนัด งานออกร้าน หรือกิจการอื่นที่ทำให้ประชาชนมาชุมนุมกันเป็นจำนวนมาก ภายในระยะไม่เกิน 50 เมตร จากเขตทางหลวง
ทั้งนี้ เว้นแต่ได้รับอนุญาตเป็นหนังสือจากผู้อำนวยการทางหลวง

ในการอนุญาตผู้อำนวยการทางหลวงหรือผู้ซึ่งได้รับมอบหมายจากผู้อำนวยการทางหลวง จะกำหนดเงื่อนไขอย่างใดก็ได้

การกำหนดทางหลวงสายใดทั้งสายหรือบางส่วนที่จะห้ามมิให้ดำเนินการตามวรรคหนึ่ง ให้ตราเป็นพระราชกฤษฎีกา

ทางหลวงที่ได้ประกาศควบคุมทางเข้าออกตามมาตรา 49 มีดังนี้

อันดับ
แขวงการทาง

ทางหลวง
หมายเลข สำนักทางหลวงที่

ตอน

ในความรับผิดชอบ

พระประแดง - สำโรง - บางปะอิน

กรุงเทพ
ปทุมธานี

11
11

พระประแดง - บางแค - สาย 338
สาย 338 - บางบัวทอง

สน.บท.ธนบุรี
ปทุมธานี

11
11

อ้อมเมืองชลบุรี

ชลบุรี

อ้อมเมืองหนองหาน
อ้อมเมืองบ้านง่อน
อ้อมเมืองบ้านม่วงไข่
อ้อมเมืองพรรณานิคม
อ้อมเมืองดงมะไฟ

อุดรธานี
สว่างแดนดิน
สว่างแดนดิน
สกลนคร
สกลนคร

5
3
3
3
3

อ้อมเมืองบ้านไผ่
อ้อมเมืองบรบือ
อ้อมเมืองมหาสารคาม
อ้อมเมืองร้อยเอ็ด
อ้อมเมืองเขื่องใน

บ้านไผ่
บ้านไผ่
มหาสารคาม
ยโสธร
ยโสธร

5
5
7
7
7

อ้อมเมืองอุบลราชธานี

อุบลราชธานี

อ้อมเมืองหาดใหญ่

สงขลา

101

อ้อมเมืองแพร่

แพร่

116

อ้อมเมืองป่าซางทั้งสาย

ลำพูน

10.

201

อ้อมเมืองชัยภูมิ
อ้อมเมืองภูกระดึง
อ้อมเมืองวังสะพุง

ชัยภูมิ
ชัยภูมิ
เลย

8
8
6

11.

206

อ้อมเมืองพิมาย

นครราชสีมาที่1

12.

209

อ้อมเมืองขอนแก่น

ขอนแก่น

13.

212

อ้อมเมืองท่าอุเทน
อ้อมเมืองพระธาตุพนม

นครพนม
นครพนม

7
7

14.

214

อ้อมเมืองสุรินทร์

สุรินทร์

15.

219

อ้อมเมืองบุรีรัมย์

บุรีรัมย์

16.

304

อ้อมเมืองปักธงชัย

นครราชสีมาที่ 2

17.

314

อ้อมเมืองฉะเชิงเทรา

ฉะเชิงเทรา

18.

401

อ้อมเมืองสุราษฎร์ธานี
อ้อมเมืองท่าศาลา

สุราษฎร์ธานี
นครศรีธรรมราช

14
14

19.

ทางหลวง
จังหวัด
4146

ทางหลวง 407 (บ้านน้ำกระจาย) - เกาะยอ - ทางบรรจบหลวงสาย 4083 (บ้านเขาแดง)

สงขลา

20.

3344

เขตบางกะปิ - ผ่านทางสาย 34 - บรรจบทางหลวง 3268

กรุงเทพ

21.

402

ทางแยกบ้านคู - บรรจบทางหลวงหมายเลข 402 (บ้านระเงง)

ภูเก็ต

22.

เลี่ยงเมืองระยอง

ระยอง

หลักเกณฑ์และข้อกำหนดเงื่อนไขในการปลูกสร้างอาคารริมเขตทางหลวง

1. การปลูกสร้างอาคารริมเขตทางหลวงทั่ว ๆ ไป ที่ไม่มีพระราชกฤษฎีกาควบคุมการปลูกสร้างอาคาร ตามพระราชบัญญัติทางหลวง พ.ศ. 2535 มาตรา 49

1.1 อาคารพักอาศัย ตึกแถวหรืออาคารพาณิชย์ ที่ไม่เกิน 4 ชั้น อาคารขนาดเล็กทั่ว ๆ ไป แนวกันสาดหรือส่วนที่ยื่นนอกสุดของอาคาร ต้องห่างจากเขตทางหลวงไม่น้อยกว่า 6.00 เมตร และต้องก่อสร้างเป็นโครงสร้างถนน

1.2 อาคารสูง โรงงานอุตสาหกรรม ห้างสรรพสินค้า หมู่บ้านจัดสรร อาคารสำนักงาน โรงภาพยนตร์ สนามกีฬา สถานพยาบาล สถานศึกษา ตลาดหรือกิจการอื่น ๆ ที่ทำให้ประชาชนมาชุมนุมกันเป็นจำนวนมากๆ แนวกันสาดหรือส่วนยื่นนอกสุดของอาคารต้องห่างจากเขตทางหลวงอย่างน้อย 6.00 เมตร เพื่อสร้างเป็นถนนและจะต้องมีพื้นที่จอดรถในที่ดินของผู้ขอเพียงพอตามหลักเกณฑ์ของกรมทางหลวง และต้องรับผิดชอบในการป้องกันแก้ไขปัญหาการจราจรและความปลอดภัยของผู้ใช้ทางหลวง ดังต่อไปนี้แล้วแต่กรณี เช่น

1.2.1 สร้างสะพานลอยคนเดินข้าม
1.2.2 ขยายช่องจราจรสำหรับการรอเลี้ยวเข้าหรือออกจากพื้นที่ของโครงการ
1.2.3 จัดสร้างที่หยุดรถประจำทางพร้อมศาลาที่พัก
1.2.4 ติดตั้งไฟฟ้าแสงสว่าง
1.2.5 ติดตั้งสัญญาณไฟจราจร ป้ายจราจร เครื่องหมายจราจรบนผิวทาง เครื่องหมายนำทาง
1.2.6 ขยายเขตทางหลวง
1.2.7 งานอื่น ๆ ที่จำเป็น
1.2.8 และในกรณีที่จะปล่อยน้ำลงสู่เขตทางหลวงจะต้องเป็นน้ำที่ผ่านการบำบัดไม่มีพิษ หรือเน่าเหม็น หรือมีสารเคมีที่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสัตว์น้ำและสิ่งแวดล้อม เจ้าของโครงการฯต้องก่อสร้างระบบบำบัดน้ำเสีย

2. สำหรับริมเขตทางหลวงที่มีพระราชกฤษฎีกาห้ามมิให้ดำเนินการอย่างหนึ่งอย่างใด ในที่ดินริมเขตทางหลวงตามพระราชบัญญัติทางหลวง พ.ศ. 2535 มาตรา 49

2.1 อาคารที่พักอาศัย อาคารพาณิชย์ อาคารขนาดเล็กทั่วไป แนวกันสาดหรือส่วนยื่นนอกสุดของอาคาร ต้องห่างจากเขตทางหลวง 6.00 เมตร อาคาร สถานีบริการน้ำมัน - เชื้อเพลิง หรือก๊าซ แท่นจำหน่าย ห่างจากเขตทางหลวง 6.00 เมตร

2.2 อาคารขนาดใหญ่ตามข้อ 1.2 แนวกันสาดหรือส่วนยื่นนอกสุดของอาคารต้องห่างจากเขตทางหลวง
สำหรับอาคารตึกแถวเว้นระยะ 6.00 เมตร สำหรับโรงงาน - อุตสาหกรรม อาคารสำนักงาน อาคารจอดพักยานพาหนะ ห้างสรรพสินค้า สถานพยาบาล ฯลฯ เว้นระยะ 10.00 เมตร สำหรับสนามกีฬา สถานศึกษา ตลาด งานออกร้าน หรือกิจกรรมอื่น ๆ ที่ทำให้ประชาชนมาชุมนุมกันเป็นจำนวนมากเว้นระยะ 40.00 เมตร และต้องรับผิดชอบในการป้องกันแก้ไขปัญหาการจราจรและความปลอดภัยตามกฎเกณฑ์ของกรมทางหลวงแล้วแต่กรณี ตามข้อ 1.2.1 - 1.2.8

2.3 ระยะเว้นที่ว่างด้านหน้าต้องก่อสร้างเป็นถนนมีผิวจราจรกว้างไม่น้อยกว่า 6.00 เมตร หรือ 10.00 เมตร แล้วแต่กรณี ทั้งนี้ระยะเว้นที่ว่างด้านหน้าอาคารดังกล่าวข้างต้นจะต้องไม่น้อยกว่าบทบัญญัติของท้องถิ่น หรือหลักเกณฑ์ข้อกำหนดอื่น ๆ ที่กำหนดไว้โดยเฉพาะ

วิธีขออนุญาต

ให้ผู้ขอนุญาตยื่นความจำนงผ่านหมวดการทาง แขวงการทาง สำนักงานบำรุงทาง ซึ่งรับผิดชอบบริเวณทางหลวงนั้น การยื่นขออนุญาตให้มีคำร้อง แบบแปลน และเอกสารสำคัญต่าง ๆ ดังต่อไปนี้

(1) คำขออนุญาตตามมาตรา 49 พรบ. ทางหลวง พ.ศ. 2535 หรือสามารถ ดูได้จากตัวอย่าง Down Load
(2) แบบแผนผังอาคารพื้นชั้นล่าง แสดงทางเข้าออกตัวอาคาร พื้นที่จอดรถ หยุดรถ ถนน ภายในบริเวณและทางเชื่อมเข้าออก
- แบบด้านข้างของอาคาร หรือรูปตัดแสดงด้านข้าง แสดงแนวอาคารที่ห่างจากเขตทางหลวง
- แบบรูปตัดตัวอาคารแสดงการใช้พื้นที่ต่าง ๆ โดยย่อ และบริเวณที่ใช้เป็นพื้นที่จอดรถ
(3) สำเนาบัตรประชาชน และสำเนาทะเบียนบ้านของผู้ขอฯเป็นเอกชน
(4) ในกรณีที่เป็นบริษัท , ห้างหุ้นส่วน ให้แสดงหนังสือการจดทะเบียนบริษัท , ห้างหุ้นส่วนประกอบ และในกรณีที่มีการมอบอำนาจแทน ต้องมีหนังสือมอบอำนาจพร้อมตราประทับของผู้มีอำนาจลงนามแทนบริษัท , ห้างหุ้นส่วน พร้อมสำเนาบัตรประชาชนและสำเนาทะเบียนบ้านของผู้รับมอบอำนาจ
(5) เอกสารและแบบแปลนในการขออนุญาตอย่างละ 4 ชุด สำหรับหนังสือมอบอำนาจฉบับแรกให้ติดอากรราคา 10 บาท